Bijdrage voor Wereldverteldag 2021 door Annette Benedictus

Het begint met een ei. Een gouden ei, in dit geval. Een ei gelegd in een nest op een knie in het koude water, een ei waar aarde, zon, maan en sterren uit ontstaan.

Ik begin met het water. In de golven drijft een oude man, en hij klaagt. Hij ligt dan ook al enkele dagen in het koude water en had een ander beeld van deze tocht: hij was onderweg naar zijn geliefde. Hoe anders is deze reis uitgepakt: het is koud, het waait, en hij ligt daar al enkele dagen in de golven, heen en weer geslagen door de wind. Zelfs als een adelaar hem redt houdt het klagen niet op.

Ik klaag ook: wie is deze man, Väinämöinen, waarvan gezegd wordt dat hij een held is, een sjamaan, een toverzanger? Waarom is hij nu zo hulpeloos en waarom kiest een groep die verhalen wil vertellen voor een oud en onbegrijpelijk Fins epos dat Kalevala heet? Het leek mij zo’n eer, om mee te luisteren en vertellen, ik verheugde me op het goede gezelschap. Maar waarom juist dit verhaal gekozen? Wilde ik eigenlijk nog wel meedoen? Kon ik dat eigenlijk wel?

Vol twijfel, onwennig, niet goed wetend met welke toon ik moest vertellen vertelde ik mijn eerste vers, een zogeheten rune, en begon ik aan mijn avontuur. Ik luisterde naar mijn mede-vertellers, we deelden gedachten over het verhaal en langzaam leerde ik het ritme van de taal, het landschap, de wonderlijke beelden en het vaak onbegrijpelijke verhaal kennen en waarderen.

Mijn aanvankelijke twijfel en verzet maakte plaats voor bewondering, en zelfs voor liefde. Ik ging houden van dit robuuste verhaal. Ik leerde de melodie van het verhaal en de omstandigheden waarin het verteld werd, kennen. Ik maakte kennis met het landschap, de mythologische karakters en de rijke wereld vol magie en mysterie waarin de Kalevala zich afspeelt.

Aan het einde van dit avontuur vaart de held naar de horizon en laat zijn toverzangen achter. Het boek is uit, het verhaal verteld, en we beginnen opnieuw. Een ander boek, een andere tijd en een ander landschap, andere woorden, andere beelden, en wat een ander begin: na deze prachtige ervaring heb ik vertrouwen in dit nieuwe avontuur.
Ik begin met plezier!

Annette Benedictus maakt meestal gebruik van kortere verhalen. Zij werkt als verteller met kinderen op scholen en is samen met Melanie Plag directeur van de Stichting Schoolverteller.