Deze ontmoetingsdag van de Stichting Vertellen werd georganiseerd door de vertelkring Delft, met als thema het vinden van nieuwe vertelplekken.
1) Inventarisatie bestaande succesverhalen
Als starter werden twee voorbeelden gepresenteerd van organisaties/vertellers die nieuwe wegen hebben ontdekt.
- De Vertelkring Delft heeft er bij Wereldverteldag 2016 voor gekozen om niet (zoals de jaren daarvoor) in een theater te gaan staan. Er werden bewust locaties in de stad opgezocht welke waren verbonden aan een historische ‘sterke Delftse vrouw’ om daar hun levensverhalen te vertellen. Er was een wandeling uitgezet en de luisteraars liepen van plek naar plek. Dit leverde een hoop nieuw publiek en een aantal vervolgopdrachten op.
- Desiree van Keulen heeft dit nog verder getrokken en heeft een nieuwe doelgroep ontdekt. Ze heeft namelijk een methodiek voor vertellen aan ouderen met dementie ontwikkeld. Wat begon met het schrijven van een paar verhalen is uitgegroeid tot een boek, studiedagen en andere opdrachten. Het is nu een flink deel van haar vertelpraktijk. Haar tip: ga gewoon beginnen, kijk waar je iets toe kan voegen en ga daarmee aan de gang!
Hierna werden via eerder uitgedeelde invulkaartjes voorbeelden van aparte vertelplekken uit het publiek gehaald. Op welke bijzondere plekken hebben mensen verteld en hoe zijn ze daar terechtgekomen? Een aantal zijn besproken: variërend van een spontaan verhaal op het vliegveld van Moskou, in een rechtbank en op de slaapzaal van een daklozenopvang (voor een schoolproject), op tafel in een café, tot aan jaarlijkse vakantiereisjes met de Zonnebloem en een verteller die elk jaar op een camping staat en op het kinderprogramma vertelt in ruil voor korting op de standplaats. Ook genoemd maar wegens tijdgebrek niet besproken: Spinozahuis Den Haag, in een bootje, 4 mei herdenking, Keltisch en Iers festival, arboretum, rondvaartboot, antroposofische woongemeenschap, op het strand aan een aantal ondernemers, tijdens een kookworkshop, op Westfriese platboten en het eiland Tiengemeten.
Tips uit het publiek:
- kijk waar behoefte aan is, waar je iets toe kunt voegen, en zoek daar een verhaal op uit
- heb altijd een verhaal paraat
- als je op nieuwe plekken staat (waar nog geen verteller is geweest), zal je meer je best moeten doen om publiek te trekken, voel je daar niet te beroerd voor en zorg dat je gezien wordt
- probeer zoveel mogelijk van de omstandigheden te controleren (licht, geluid, podium), men weet vaak niet wat voor een verteller belangrijk is
2) verhaal door Vertelkring Delft
Drie vertellers van Vertelkring Delft vertelden een eigen bewerkt verhaal over Paolo, die nadat zijn stad, huis en familie verslonden zijn door een aardverschuiving, op zoek gaat naar de stad van het eeuwige geluk die in een droom verschenen is. Na lange omzwervingen staat hij voor de poort, maar hoe komt hij naar binnen? Het enige dat er gebeurt is dat hij af en toe een stuk brood krijgt aangereikt. Maar op het moment dat hij zijn lot accepteert en tevreden is met wat hij heeft, een aanzicht op de stad en elke dag een stuk brood, gaat de poort open. Hij mag de stad van het eeuwige geluk binnen.
3) Brainstorm ‘vinden van onverwachte vertelplekken’
In vier groepen gaan de deelnemers uit elkaar om te brainstormen op welke nieuwe plekken je zou kunnen vertellen, aan de hand van een kaart van de omgeving van Zimihc met een opsomming van 40 bedrijven en instellingen. De vier uitkomsten waren:
- Als ‘halte’ bij een bedrijfsuitje, in een café waar een verhaal wordt verteld dat gekoppeld is aan de geschiedenis of werkterrein van het bedrijf.
- Een mooie vertelplek maken op de Keukenhof, waar elk jaar heel veel mensen komen die na urenlang rondlopen en bloemen kijken ook wel eens behoefte hebben aan wat rust (optie: de plek wordt mobiel).
- Bij de kapper als mensen op hun beurt wachten, als ‘extra ervaring’ bij het bezoek aan de kapsalon.
- In een woonwinkel, als aanvulling op de ‘winkelervaring’.
Cultureel ondernemer Linda Ammerlaan uit Delft gaf haar gedachten bij hoe je dit tot werkelijkheid brengt.
- Overtuig je potentiële klant van de waarde die jouw verhaal heeft, en bekijk dat van zijn/haar kant. Jij kan vinden dat voor de Nederlandse Vereniging van Loodgieters jouw verhaal over water heel interessant is, maar vinden zij dat ook?
- Wie moet je hebben in een organisatie? Voor een bedrijfsuitje kan je de directie proberen, maar die krijg je vermoedelijk nooit te pakken. De personeelsvereniging biedt meer kans.
En nagekomen (van Linda):
- Een mobiele vertelplek op drukke locaties kunnen zetten als extra aandacht voor gebruikers/klanten is volgens mij kansrijk (misschien is het er al, maar bijv. de filosoof op de hoge witte stoelen kom ik nog steeds tegen op festivals)
- Een circuit door het land met verschillende programmasamenstellingen van vertellers
- En ik was bij een winkel met atelier. Zij heeft alleen maar designers, kunstenaars, jong en met verhalen. De verhalen worden nauwelijks verteld. Dus ook zulke winkels zijn volgens mij een goede voor programmering af en toe. Zo ook Blue Sunday (speciale kopzondagen) en verhalen.
Mogelijke verdere insteken:
- Verhalen & kunst
- Verhalen & eten
- Verhalen in de stad (andere stadswandeling dan alleen feitjes)
- Verhalen & feestjes (bruiloft, tuinfeest, 50+)
Verdere ideeën die opgekomen zijn, o.a.: boekhandel, Gall en Gall (komische verhalen over drank), een verbouwde bus op een plein zetten, sexshop (sensuele verhalen), de koffiecorner van de Hema, daklozenopvang (mensen eigen verhaal laten vertellen en hiermee in eigen kracht zetten), restaurant, vaste plek/moment in stadspark, dansschool (de geschiedenis van de dans, bijv. salsa).
4) Presentatie van de tussendoor uitgevoerde ‘buitenopdracht’
Drie vrijwilligers hadden zich opgegeven voor een ‘geheime opdracht’. Die was: ga naar buiten, vertel op een plek waar nog nooit verteld is aan mensen die nog nooit een verteller gehoord hebben. Wat gaat er gebeuren?
- Han Meijer is in de stad gaan lopen en kwam (na enige omzwervingen) in het park op een verjaardagsfeest terecht van iemand die 50 werd. Hij heeft de jarige van een passend verhaal voorzien.
- Helma Snelooper kwam ook verschillende mensen tegen, maar heeft uiteindelijk verteld bij een fietsenwinkel waar een groepje wielrenners zat te wachten op één van hun ploeggenoten. Ze heeft een verhaal verteld over het rode fietsje en zelfs een gedicht voorgedragen.
- Carolyt Koops is uiteindelijk terechtgekomen bij een biologische slager, waar ze op het bankje voor de deur twee jonge studenten van een opbeurend verhaal heeft voorzien. Ze vertelde over de Tjalk, het ontstaan van haar vertelbedrijfje.
Wat ze alle drie ervaarden is dat er wisselend gereageerd werd: vaak leuk, soms afhoudend (‘ik luister eigenlijk alleen uit beleefdheid’), maar nooit echt negatief. En dat was precies de boodschap die bedoeld werd: ga naar buiten, probeer nieuwe dingen uit! Want wat is nu echt het ergste dat kan gebeuren?
5) Keuze workshop: Delfts vertelevenement & fondsenwerving
De deelnemers konden kiezen uit twee workshops:
- De Sterke Vrouwenroute van Vertelkring Delft: organisatie en fondsenwerving, en fondsenwerving algemeen
- De Vloer Op: theaterimprovisatie
Bij de eerste workshop werd kort uitgelegd hoe de route is georganiseerd qua programmering, externe ondersteuning (Gilde, vertelcoach) en PR. Daarna werd uitgelegd hoe de fondsaanvraag is verlopen en hoe je in het algemeen een fondsaanvraag aanpakt. In het kort: voor non-profitorganisaties zoals vertelkringen, die een project willen doen met een (licht) maatschappelijke insteek, zijn er veel kansen bij fondsen. En het hoeft heus niet heel zwaar te zijn: iets met de geschiedenis van de stad, uitwisseling tussen culturen of het promoten van vertellen als onbekende kunstvorm biedt al aanknopingspunten. De tips staan in een afzonderlijk document: Bestand:Tips fondsenwerving voor vertelprojecten.pdf.
Bij de tweede workshop gingen de deelnemers onder leiding van theaterimprovisator Menno Smit met situaties aan de gang volgens de ‘De Vloer Op’-methodiek, waarbij de situaties gebaseerd waren op eerdere uitkomsten van de dag.